Omgaan met verandering en weerstand

Omgaan met verandering en weerstand

De agrarische sector is aan verandering onderhevig en hierbij komt de nodige weerstand kijken. Gedwongen verandering van bedrijfsvoering, de financiering van het bedrijf wordt niet verlengd, of veranderend beleid dat de huidige manier van ondernemen onmogelijk maakt. Kortom, als adviseur kom je niet altijd alleen maar goed nieuws brengen. Je kan hierbij te maken krijgen met heftige uitingen van verdriet, woede, angst of radeloosheid.

Weerstand is een vorm van betrokkenheid

Als adviseur in de buitendienst sta je in de frontlinie; je ziet en voelt de directe impact van beleid op de agrariër. De emotionele emmer zit vol en de adviseur krijgt daarvan soms de volle laag. Is het hek eenmaal van de dam, dan is het een hele kunst om het gesprek weer constructief te voeren. Kritische noten die de agrariër kraakt, kunnen door de adviseur worden opgevat als kritiek. Logisch ook, want niet alle opmerkingen zijn altijd even terecht. Ondanks je goede bedoelingen, zit je voor je het weet, jezelf en de keuzes van je organisatie te verdedigen tegenover de agrariër. De agrariër voelt zich niet gehoord of begrepen, en de adviseur is hard aan het werk om de agrariër te overtuigen van zijn of haar zienswijze. Met als gevolg dat er nog meer verwijten over de tafel vliegen en dat de verbinding ver te zoeken is. Aan het eind van het gesprek gaan beide partijen ontevreden uit elkaar en staat de relatie verder onder druk.

Hoewel het misschien niet altijd zo ervaren wordt, is weerstand in feite een vorm van betrokkenheid. De ander laat zien dat het hem aan het hart gaat, wat er gebeurt, en geeft daar uiting aan. Toch is het voor de adviseur niet altijd even makkelijk om goed om te gaan met weerstand. Hoe kan je zo’n gesprek toch goed afsluiten? Welke praktische handvatten zijn er om, om te gaan met kritiek en weerstand? Welke valkuilen wil je vermijden? En hoe houd je ook je eigen emoties in de hand?

Van monoloog naar dialoog

In plaats van twee partijen die een monoloog houden, leren we de adviseur de verbinding met de agrariër te herstellen, zonder daarbij over de eigen grenzen te gaan. Van twee partijen die een monoloog houden, naar dialoog. We introduceren de theorie rondom veranderprocessen en het omgaan met kritiek en weerstand en de deelnemers gaan hier praktisch mee aan de slag. Aan het eind van deze training heeft de adviseur de tools in handen om de regie in gesprekken te behouden, goed om te gaan met heftige emoties, en heeft aan den lijve ervaren wat de praktische impact is van deze aanpak.

“Wij merkten na het voeren van keukentafelgesprekken dat er in onze gemeente bij verschillende agrariërs behoefte was aan verdieping op onderwerpen als: bedrijfsovername, bedrijfsbeëindiging, omgang met meningen en invloeden uit de maatschappij en assertiviteit. Daarom hebben we Agritraining gevraagd om trainingen in groepsverband te organiseren en met onze boeren hierover in gesprek te gaan. Met de gekregen vaardigheden uit de training kunnen ze nu weer verder met hun bedrijf en privésituaties.”

Mirjam Mellink, Projectleider platteland Gemeente Berkelland Meer ervaringen »