Familiepatronen in de communicatie

 “Jij hebt makkelijk praten, met al je adviezen en ideeën, maar ik moet het allemaal doen. Jij komt om half zes thuis met je mooie auto en je goede salaris. Ik werk zo ongeveer dag en nacht en maar afwachten of er iets overblijft!”

Als adviseur in de agrarische sector kom je op veel boerenbedrijven en voer je regelmatig keukentafelgesprekken. Eerst een rondje over het bedrijf, waar al een hoop duidelijk wordt. Daarna de cijfers bespreken aan de keukentafel. Je komt met een doel en wilt de boer vooruithelpen. Echter, de sector staat onder druk en dat merk je. Emoties nemen geregeld de overhand in de gesprekken. Steeds vaker reageert men met kritische of rebelse reacties. Je verliest de grip op de situatie en krijgt steeds minder zin om naar deze klant te gaan.

Familiepatronen bepalen de verhoudingen

De omgangsvormen op een agrarisch bedrijf worden vaak grotendeels bepaald door familiaire rolpatronen. De rolpatronen uit het voorhuis zetten zich moeiteloos voort in het achterhuis. Bepaalt vader thuis de gang van zaken, dan is dat vaak op het bedrijf niet anders. De bedrijfsopvolger reageert rebels of is volgzaam en stil. Moeder sust de boel wanneer het weer eens misloopt. En daar zit jij als adviseur middenin. Een hele uitdaging! Hoe houd je de regie en blijf je professioneel en ook betrokken?

De Transactionele Analyse

De Transactionele Analyse is een prachtig model dat uitlegt hoe we in gesprekken in een ouder-kind dynamiek terecht kunnen komen. De ouder bepaalt, het kind volgt. Deze dynamiek ontstaat in onze jeugd maar kan voortduren tot lang nadat we volwassen zijn. Dit speelt tussen iedereen, maar in agrarische familiebedrijven is het een extra uitdaging om op basis van gelijkwaardigheid te werken. Vaak is er sprake van rolverwarring: de ondernemers zijn tenslotte zowel collega als ouder en kind. En bijna iedereen, dus ook de adviseur, brengt vanuit huis deze dynamiek mee. Dus voor je het weet verval je in patronen, die niet bijdragen aan een volwassen en constructieve relatie.

Centrale vraag tijdens deze trainingsdag is dan ook: Wat kan ik (als adviseur) doen om vanuit de volwassen rol te communiceren?

In een notendop leer je tijdens deze module:

• Hoe familiaire rolpatronen invloed hebben op de agrarische bedrijfsvoering en onderlinge communicatie;
• Hoe verschillende rollen (ouder, volwassene, kind) de communicatie beïnvloeden en welk gedrag hierbij hoort;
• Hoe je verantwoordelijkheden kan onderscheiden en problemen bij de probleemeigenaar kan laten;
• Hoe jij als adviseur rustig, betrokken en professioneel kan blijven, ook als jouw gesprekspartner dat niet doet;
• Je brengt dit direct in de praktijk met de trainingsacteur!